IP (آی پی) که آن را IP address هم می گویند در واقع مخفف عبارت Internet Protocol address یا آدرس های پروتکل اینترنت (شبکه جهانی) است که به صورت یک سری اعداد با قاعده، به هر وسیله ای (اعم از کامپیوتر، تلفن همراه، چاپگر و…) که به شبکه وب متصل شود، اختصاص داده می شود، IP در واقع یک شماره شناسایی یکتا برای یک ارتباط تحت وب است که با آن کامپیوترهای مختلف (یا سرورهای مختلف) در شبکه گسترده وب از هم شناخته می شوند، بدین ترتیب موقعیت جغرافیایی کاربر، اطلاعات اتصال به شبکه و… قابل شناسایی و پیگیری است، البته باید توجه نمود که بیشتر کاربران خانگی از IP اختصاص داده شده توسط سرویس دهنده خود (ISP یا Internet service provider) استفاده می کنند، لذا IP آنان در واقع شماره اختصاص داده شده توسط شرکت خدمات دهنده اینترنت است که معمولا تعداد و سری خاصی از IP ها را برای اتصال در اختیار دارد، از این رو IP شما در هر بار اتصال به اینترنت ممکن است تغییر کند، ولی کشور، نام و موقعیت جغرافیایی سرویس دهنده شما همان اطلاعات ISP خواهد بود، چون شما از یکی از کانال ها و شماره های اتصال آن شرکت استفاده می کنید.

از لحاظ بررسی ساختاری، دو نوع آی پی وجود دارد. یکی آی پی نسخه چهار و دیگری آی پی نسخه شش. IP های نسخه چهار از چهار قسمت مجزا تشکیل می شوند که بین آنها یک نقطه (.) قرار می گیرد، در هر قسمت نیز می توان از یک عدد ۱ تا ۳ رقمی استفاده کرد که شامل ۰ تا ۲۵۵ می شود، به طور مثال: ۴۶.۲۱.۸۸.۱۶۶
به این ترتیب هر وسیله ای که به اینترنت متصل می شود، دارای یک شماره شناسایی خاص و یکتا است که موقعیت آن را مشخص می کند، اما شاید این سوال به ذهنتان برسد که کشور و موقعیت کاربر را چگونه از شماره آی پی آن بدست می آورند؟ پاسخ این است که اطلاعات هر IP از دو قسمت تشکیل شده است، قسمت مربوط به شبکه یا سرور و قسمت مربوط به وسیله ای که به شبکه متصل است، به طور مثال سه قسمت اول یک IP ممکن است نشانگر ISP باشد که به شما سرویس اینترنت ارائه می دهد (مثل پارس آنلاین – شاتل – …) و عدد آخر نشانگر شماره وسیله ای است که به آن سرویس دهنده متصل شده است، لذا ممکن است چند IP متفاوت به شکل نمونه از یک سرویس دهنده اینترنت داشته باشیم: ۴۶.۲۱.۸۸.۱۶۶ – ۴۶.۲۱.۸۸.۱۶۷ – ۴۶.۲۱.۸۸.۱۶۸

از آنجایی که اطلاعات سرویس دهنده اینترنت و مالک حقیقی آی پی در منبع رسمی و بین المللی ارائه دهنده مجوز آدرس های اینترنتی ICANN یا (International Company for the Assignment of Names and Numbers) ثبت شده است، لذا هویت آن نیز مشخص و در دسترس است و از طرفی اطلاعات مشترکین نیز درISP موجود است، لذا اگر شرایط اقتضاء کند، می توان موقعیت دقیق کاربر را مشخص کرد . باید توجه داشت که با هر بار اتصال شما به اینترنت و یا روشن و خاموش کردن دستگاه مودم ، به صورت اتوماتیک یکی از آی پی های آزاد شده به شما اختصاص پیدا می کند و با قطع اتصال، ممکن است IP مورد نظر به فرد دیگری اختصاص داده شود، لذا IP در این نوع خود، یک شماره همیشگی نیست و در هر اتصال معمولا متفاوت خواهد بود (به این نوع آی پی ها به اصطلاح داینامیک می گویند).